Wat is (peri)menopauze?

De perimenopauze is de periode vóór de menopauze, beter bekend als 'de overgang'.

De perimenopauze is tijdelijk en kan tot 10 jaar duren. Deze fysiologische verandering kan voor een vrouw heel moeilijk zijn: niet alleen lichamelijk, maar ook emotioneel.

Het is een opeenvolging van gebeurtenissen, die vanaf de 30-er/begin 40-er jaren kan beginnen.

Het begint met een anovulatiore cyclus (duur woord voor 'geen ovulatie') en de productie van minder progesteron. De vrouw kan hierbij nog steeds regelmatige cycli hebben, maar niet elke cyclus hoeft een eisprong te hebben. De luteale fase kan hierdoor ook iets korter worden.

Veel perimenopauze symptomen zijn het gevolg van een laag progesterongehalte. Deze zijn heel vergelijkbaar met iemand in hun 'productieve jaren', die niet ovuleren en symptomen van oestrogeendominantie hebben, 
die niet ovuleren en oestrogeen dominante symptomen hebben.
 
Omdat vrouwen een laag progesteron hebben, wordt oestrogeen
het dominante hormoon. Dit kan oestrogeendominante symptomen veroorzaken. Denk daarbij aan:

  • Gevoelige borsten
  • Hoofdpijn en migraine
  • Prikkelbaarheid
  • Opvliegers
  • Hevige bloedingen
  • Gewichtstoename

Hoe verloopt perimenopauze?

Bij de eerste veranderingen in de perimenopauze blijft het oestrogeen vrij constant. Het progesteron daalt door anovulatoire, maar nog steeds regelmatige cycli. 

Afhankelijk van het aantal anovulatoire cycli dat de vrouw doormaakt, merkt ze misschien niet veel symptomen in deze tijd. Mogelijk merkt ze een iets kortere luteale fase en minder progesteron. 

In de volgende fase begint de vrouw onregelmatigere cycli te hebben. Oestrogeen is hierbij minder consistent en meer als een achtbaan van lage en hoge waarden. Progesteron daalt daarbij, waarbij we juist een piek zien in FSH en LH.   

De volgende fase is het volledige verlies van de menstruatiecyclus. 

Een vrouw moet 12 maanden geen menstruatie hebben om als menopauze te worden geclassificeerd. De gemiddelde leeftijd hierbij is 51 jaar, maar in sommige gevallen kunnen sommige vrouwen al voor hun 45e in de menopauze komen, 

Er kan sprake zijn van een vroegtijdige menopauze, door het vroegtijdig falen van de eierstokken, of ander onderliggende gezondheidstoestand. Als dit het geval is, ervaart de vrouw sterkere symptomen die ook sneller opkomen. 

Wat gebeurt er als een vrouw 'officieel' menopauze heeft bereikt? 

Vrouwen hebben 3 soorten oestrogeen:

  • Oestradiol, het belangrijkste hormoon in de reproductieve jaren
  • Oestron, wat meer overheerst na de menopauze
  • Oestriol, wat overheerst tijdens zwangerschap

Als een vrouw de menopauze heeft bereikt en 'postmenopauzaal' is, is de oestrogeenspiegel vlak. Het dominante oestrogeen is hierbij oestron. Het is wel een lage hoeveelheid, die niet de groei van spiermassa stimuleert zoals oestradiol dit doet. 

Dit is waarom het voor vrouwen zo belangrijk is om vroeg te beginnen met krachttraining. Zo kunnen ze profiteren van de voordelen van oestradiol en een flinke hoeveelheid spiermassa en botdichtheid opbouwen.

Dit betekent niet dat vrouwen geen spiermassa kunnen bouwen ná de menopauze. Het kan absoluut, maar vergt meer tijd, inspanning, goede programmering en een hogere eiwitbehoefte. De potentie is simpelweg lager dan wanneer er nog geen sprake is van menopauze, door het verschil in oestrogeenwaarden. 

>