De lijn van je baarmoeder noemen we het endometrium. Dit is de laag van de baarmoeder die elke maand wordt afgestoten tijdens menstruatie. Deze bestaat uit 2 lagen:
- Een basislaag die altijd aanwezig is. Hier vormt het nieuwe weefsel zich na menstruatie.
- Een oppervlaktelaag die elke maand wordt afgestoten tijdens menstruatie.
Endometriose is een chronische ziekte waarbij weefselcellen die lijken op het baarmoederslijmvlies, buiten de baarmoeder wordt gevonden. Het lijkt erop, maar het is geen baarmoederslijmvlies.
Dit weefsel kan groeien en hechten op de organen, wat enorme pijnklachten kan geven. Daarnaast kan het lijden tot menstruatiedysfunctie zoals hevige bloedingen, verlammende menstruatiepijn, bloeden tussen menstruaties, overgeven, constipatie en diarree.
Het kan tot 12 jaar duren, voordat endometriose wordt gediagnosticeerd. Dit komt omdat de symptomen vaak onterecht worden aangezien voor PMS.
Daarbij ervaart de vrouw vooral lichte mate van ongemak bij het bekken en de onderrug; net voor of tijdens de menstruatie. Pijn die echt zeurt, steekt, brandt, echt pijn doet meerdere dagen en je bijna braakneigingen geeft, is niet normaal.
Endometriosepijn kan niet alleen bij je bekken en baarmoeder optreden, maar ook bij je blaas, rectum en je benen.
In tegenstelling tot PCOS is endometriose een ontstekingsaandoening. PCOS is daarbij een hormonale disbalans.
Dat betekent niet dat hormonen geen rol spelen bij endometriose. Overtollige oestrogeen kan de groei van endometriose laesies laten toenemen.
Als het weefsel op andere weefsels buiten de baarmoeder (denk aan de nieren en de lever, maar ook bij het brein en de ledematen) aanhecht, kan het enorme pijn veroorzaken.
Er is geen geneesmiddel voor endometriose, maar de symptomen kunnen wel worden aangepakt. Symptomen zijn onder andere:
- Vermoeidheid
- Prikkelbare darmsyndroom (PDS)
- Pijn rondom ovulatie
- Pijn in de aanloop naar en rondom de menstruatie
- Pijn tijdens en na seks
- Pijn tijdens stoelgang en plassen
- Pijn bij het bekken, de onderrug en de onderbenen
- Incontinentie
Endometriose wordt vaak ingedeeld in 3 categorieën: mild, matig, of ernstig. Het kan ook worden ingedeeld in fase 1 t/m 4.
- Milde/type 1 endometriose treedt op als kleine plekken verspreid over de bekkenholte
- Gematigde/type 2 endometriose treedt op als een grotere, meer verspreide ziekte die naar ander weefsel uitwijkt. Je vindt dit vaak op de eierstokken, uterosacrale ligamenten en de Holte van Douglas (de ruimte tussen de baarmoeder en het rectum in de buikholte bij de vrouw).
Soms is er ook hevig littekenweefsel aanwezig. - Ernstige/type 4 endometriose tast de meeste bekkenorganen aan. Hierbij kunnen onder andere de darm, blaas, eierstokken of middenrif aangetast zijn.
Deze indeling in types wordt wereldwijd gebruikt en kan een nuttige tool zijn. Het is helaas wel wat beperkt, omdat de ernst en de symptomen niet per se overeenkomstig zijn.
Er is een flinke correlatie tussen verteringsgezondheid en endometriose. De endometriose laesies kunnen optreden bij de darmen, waardoor er verteringsklachten optreden.
Daarnaast kunnen er onderliggende maagproblemen zijn, die endometriose verergeren.
Verteringsproblemen hebben een negatief effect op je immuunsysteem en endometriose is een immuunsysteemdysfunctie.
Bacteriële overgroei in de dunne darm (SIBO) komt veel voor bij mensen met endometriose. SIBO zorgt voor endotoxinen genaamd LPS (lipopolysaccharide). LPS veroorzaken ontstekingen en endometriose.
Darmproblemen en darmgezondheid hebben dus een sterk effect op je gezondheid. Als je werkt met vrouwen met endometriose is het heel belangrijk dat je hier aandacht aan besteedt, omdat het de symptomen kan verbeteren of verslechteren, afhankelijk van de aandacht die het krijgt.
Je kan endometriose alleen vaststellen via endoscopie (inwendig onderzoek met een endoscoop).